Γράφει η Ξένια Γιαννάκου – Από την έντυπη έκδοση της καθημερινής ΑΜΑΡΥΣΙΑΣ Κηφισιά – Νέα Ερυθραία – Εκάλη, Διόνυσος 20/06/2025
Ανησυχητικές διαστάσεις παίρνει πλέον η τάση των τελευταίων χρόνων για καταργήσεις και στη συνέχεια συγχωνεύσεις τμημάτων σε όλες τις σχολικές βαθμίδες, ειδικότερα δε σε νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία.
Και στο… στόχαστρο έχουν μπει και οι δικές μας περιοχές (σχετικό ρεπορτάζ στη σελίδα 5).
Στόχος αυτών των κινήσεων, είναι η μείωση της χρηματοδότησης προς τα σχολεία μέσω της μείωσης των προσλήψεων σε αναπληρωτές και της εξασφάλισης της λειτουργίας των σχολείων με όσο λιγότερο διδακτικό προσωπικό γίνεται, σημειώνουν οι εκπαιδευτικοί. Αυτό όμως γίνεται σε βάρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Η συγχώνευση τμημάτων συνεπάγεται αυτομάτως αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τάξη. Αυτό, με τη σειρά του, περιορίζει τη δυνατότητα του εκπαιδευτικού να ανταποκριθεί στις εξατομικευμένες ανάγκες κάθε παιδιού. Ειδικά στην προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία, όπου η διαμόρφωση των βάσεων της μάθησης είναι κρίσιμη, η ποιότητα της διδασκαλίας δεν μπορεί να διασφαλιστεί σε τάξεις που είναι υπεράριθμες.
Η αναλογία μαθητών-εκπαιδευτικών είναι θεμελιώδες παιδαγωγικό κριτήριο δεν είναι αριθμητικό ζήτημα. Πώς μπορεί να ανθίσει η δημιουργικότητα, η ελεύθερη έκφραση και η ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών σε ασφυκτικά που είναι περιβάλλοντα, χωρίς τον απαραίτητο χώρο και χρόνο για το κάθε παιδί ξεχωριστά;
Είναι κατανοητό πως το κράτος επιδιώκει εξοικονόμηση πόρων. Όμως, όταν αυτή η εξοικονόμηση εφαρμόζεται στο ευαίσθητο πεδίο της παιδείας -και μάλιστα στις μικρές ηλικίες-, τότε μιλάμε για μια επένδυση που δεν γίνεται. Τα οφέλη της επένδυσης στην προσχολική και πρωτοσχολική εκπαίδευση είναι μακροπρόθεσμα και τεκμηριωμένα: καλύτερη σχολική επίδοση, κοινωνική ενσωμάτωση, ανάπτυξη δεξιοτήτων, μείωση της σχολικής διαρροής.
Η δημόσια εκπαίδευση δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται με λογικές κόστους-οφέλους, σαν να πρόκειται για επιχείρηση. Το κόστος της απαξίωσης είναι τεράστιο και θα πληρωθεί στο μέλλον.
Αντί για συγχωνεύσεις και κλείσιμο, οι κοινωνίες χρειάζονται στήριξη των μικρών σχολικών μονάδων, προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, βελτίωση των υποδομών και ενίσχυση της τοπικής εκπαιδευτικής αυτονομίας. Είναι απαραίτητη μια πολιτική που να βλέπει το σχολείο ως κοινωνικό αγαθό και όχι ως λογιστικό μέγεθος.
Γιατί το μέλλον των παιδιών δεν μπορεί να χωρέσει σε έναν προϋπολογισμό. Για να έχουμε ζωντανές τοπικές κοινωνίες και πολίτες με μόρφωση και κριτική σκέψη, το σχολείο και ιδιαίτερα το νηπιαγωγείο και το δημοτικό πρέπει να είναι η προτεραιότητα.